michel leiris
“Kijk! Daar, de engel…”
2019 / vertaling rokus hofstede
96 pagina’s / isbn 978 90 78627 83 8 / € 23,95
Hoewel haar nog steeds levendige beeld met zijn nog immer scherpe contouren geen enkele achteraf door mij toegevoegde trek nodig had, kon ik toch de verleiding niet weerstaan Khadija te zien als een dubbelzinnige, vleesgeworden vermomming die de engel des doods zou hebben aangenomen om mij op slinkse wijze te naderen en me, weerloos tegen wat zo natuurlijk is als schoonheid, de bij uitstek giftige voorstelling in te boezemen van mijn toekomstige verderf.
Het ‘seizoen in de woestijn’ dat schrijver, dichter en cultureel antropoloog Michel Leiris (1901-1990) tussen september 1939 en maart 1940 (oftewel tijdens de zogeheten ‘schemeroorlog’) als reserve-onderofficier van het Franse leger doorbracht in Revoil Beni-Ounif, vijfhonderd kilometer ten zuiden van de havenstad Oran, in Algerije, heeft niet veel sporen nagelaten in zijn Journal 1922-1989. Maar één pagina vulde Leiris gedurende die zes maanden met notities, en die notities gaan maar over één ding. Onder het kopje ‘Maart 1940’ schetst hij in een paar pennenstreken zijn ontmoeting met Khadija bent Maamar Chachour, geboren in Algiers, drieëntwintig jaar oud – dezelfde ontmoeting waaraan hij vijftien jaar later zestig dichtbedrukte pagina’s van zijn vierdelige autobiografische werk La Règle du jeu (1948-1976) zou wijden, om precies te zijn het laatste hoofdstuk van Fourbis, het in 1955 gepubliceerde tweede deel van die cyclus. Van dat hoofdstuk, met de titel “Vois! Déjà l’ange…”, een citaat uit de slotscène van Verdi’s beroemde opera Aida, of althans van de in 1881 door Du Locle & Nuitter in het Frans vertaalde versie ervan, kunt u nu dus voor het eerst in het Nederlands genieten.
Links | franse reeks | michel leiris