Ondanks Paul Éluards relatief korte leven (1895-1952) is zijn poëtische oeuvre zeer omvangrijk, met meer dan veertig gepubliceerde bundels. Zijn werk wordt vaak benoemd als liefdespoëzie, en zijn bundels worden vaak gelieerd aan de geliefde met wie hij samen was. Éluard is een van de bekendste Franse surrealisten. Zijn bekendste bundel is Capitale de la Douleur uit 1926.
Hoewel Éluard in ons land niet als een makkelijke dichter bekendstaat, ervaart men hem in Frankrijk vaak op het eerste gezicht als ‘facile’. Dat komt vooral door een zekere eenvoud in het vocabulaire. Zijn hele oeuvre vertoont een grote coherentie qua woordgebruik: woorden als wolken, vuur, handen, zon, blik, water, gezicht, spiegel komen veel voor. Het zijn concrete, heldere woorden, in tegenstelling tot de zeldzame of gekunstelde woorden waarvoor de symbolisten of de Parnassiens een voorkeur hebben. Waar zij het over een ‘colombe’ (sierduif) of een ‘ara’ hebben (Apollinaire), heeft Éluard het vaak simpelweg over een ‘vogel’. ‘De dichter moet ons het genoegen schenken van de meest pure taal, die van de man in de straat of van de wijze, van de vrouw, het kind en de gek’, zo vond hij. Het elementaire éluardiaanse vocabulaire bestaat uit woorden die betrekking hebben op de natuur, de kosmos, het lichaam en gevoelens of gewaarwordingen.
Je zou ook kunnen zeggen dat zijn unieke verbeelding, en de surrealistische inslag daarvan, het meest onderscheidende kenmerk van Éluards poëzie is: de spontaniteit en originaliteit van vaak droomachtige situaties en beelden. Vertrouwde voorwerpen worden verbonden met ongebruikelijke, het alledaagse vermengt zich met het ongewone. De visualiteit – en vitaliteit – van zijn werk is ongeëvenaard.
links |
