peter gizzi

Archeophonica

2020 / 88 pagina’s / vertaling: Jan H. Mysjkin 
isbn 978 94 93186 07 1 / € 21,80  

Poëzie is voor Gizzi ‘een vorm van alert zijn voor de polyfonie van werelden, of woorden’, hetgeen men volop terugvindt in zijn bundel Archeophonica. De bundel was in de Verenigde Staten een van de zes finalisten voor de National Book Award 2016, waarna de bundel in verschillende talen vertaald werd (o.a. Frans en Duits).

Het wemelt van oude stemmen in de poëzie van Gizzi. ‘Mijn zenuwstelsel wordt niet enkel bevolkt door de mensen in mijn leven, maar ook door de mensen die ik in mijn hele leven heb gelezen,’ verklaart Gizzi. ‘Die boeken en die stemmen en die geluiden hebben mijn verbeelding gevormd.’ Het duidelijkste voorbeeld in de bundel is ‘Deze wereld is geen conclusie’, dat voor en naar Emily Dickinson is geschreven, ja, het raam waaruit de dichter kijkt, is dat van Dickinsons huis dat in Gizzi’s huidige woonplaats Amherst tot een museum werd, gewijd aan de dichteres. Maar ook wanneer hij niet intentioneel citeert, blijven de oude stemmen aanwezig, wat hem blijkbaar niet altijd zint: ‘Ik ben de traditie en de zwakke signalering ervan beu.’ Zwakke signalering is een internetterm die verwijst naar een gebruik op datingsites, waarbij men anoniem het profiel van een mogelijke partner checkt zonder dat de laatste dat kan weten. Dat is precies wat vaak onder het schrijven gebeurt: de stemmen uit de traditie duiken in de tekst op zonder dat de dichter zich ervan bewust is, als spookachtige indringers, zeg maar. ‘De taal waarvan je bent gemaakt of waarvan een gedicht is gemaakt, is groter dan het ik, ouder dan het ik,’ zegt Gizzi. ‘De taal leeft niet in mij, ik leef in de taal – er is altijd een gevoel dat er iets of iemand rondwaart, op je huid zit.’

Links | peter gizzi